بحث بر سر بررسی صلاحیت بولتون در کمیته روابط خارجی سنای آمریکا در سال 2005 به جنجال و مشاجرات فراوان میان سنا و جرج بوش منجر شد و مدت‌ها به طول انجامید. بولتون در شمار نومحافظه‌کاران آمریکا و نزدیک به لابی صهیونیستی در آمریکا موسوم به «ای پک» است. وی همچنین در شمار برنامه‌ریزان اصلی برای پیش‌راندن آمریکا به جنگ با عراق برای براندازی صدام‌حسین بود، طرحی که آمریکا همچنان در بحران آن غوطه‌ور است و راهی برای خروج آبرومندانه از آن نیز متصور نیست.
مخالفان تعیین وی، علاوه بر اعضای دموکرات مجلس سنا، شماری از عناصر میانه‌روی حزب جمهوریخواه نیز بودند. آنها شخصیت و رفتار مبارزه‌جویانه وی بویژه لحن گستاخ او را علت مخالفت خود ذکر می‌کردند و او را برای کار در عرصه بین‌الملل نامناسب می‌دانستند. برخی از سناتورها از جمله سناتور داد (dodd) دموکرات، وی را موجب تشدید شکست‌های سیاست خارجی آمریکا و حتی عاملی خطرساز برای امنیت ملی این کشور می‌دانستند. فرضیه‌ای که صحت آن این روزها به اثبات رسیده و آمریکا را بیش از هر زمان دیگر در دنیا تنها و منزوی کرده است. با وجود این دلایل و با وجودی که بحث بر سر تعیین صلاحیت وی مدت‌ها به درازا کشید(و سرانجام نیز به بن بست خورد) جرج بوش با استفاده از اختیارات خود وی را در تابستان گذشته به هنگام تعطیلی کنگره به طور موقت و تا پایان دوره کنونی کنگره (ماه جاری میلادی) به این سمت گماشت.
سرپرستی جوزف بایرن سناتور دموکرات بر کمیته روابط خارجی سنا، ادامه کار بولتون را دشوارتر و غیرممکن می‌ساخت بنابراین بولتون ترجیح داد استعفای خود را تسلیم کند و بوش نیز آن را پذیرفت.
جان بولتون به هنگام استعفا، ناکامی در عراق، رویارویی‌ها، کشورهای اروپایی و شکست در مقابله با کره شمالی را در کارنامه خود داشت.
جان بولتون یکی از افراد نومحافظه‌کاری است که پس از رامسفلد با استعفای خود بر سیاست‌های ناکارآمد آمریکا که ناشی از روحیه استکباری و یکجانبه گرایی است مهر تأیید زد.
جان بولتون همچنین نتوانست با بهره‌گیری از روحیه خشن خود جامعه جهانی را در موضوع فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران تسلیم کند و آمریکا در این عرصه نیز به دور از منطق درصدد تهدید و ارعاب دوستان خود برآمده است.
اکنون گزینه‌های مختلفی برای تصدی پست خالی جان بولتون مطرح است. باید دید آمریکا راه رفته و شکست خورده پیشین را دوباره تکرار می‌کند و یا رویکرد جدید دیگری را که مبتنی بر واقعیات کنونی جهان است برخواهد گزید.
*معاون کنسولی و پارلمانی وزارت امور خارجه
